آیا کامپیوتر شما کند شده است؟ شاید شما از نرم افزار های بهینه کننده استفاده کرده اید ولی هیچ فایده ای نداشته است. در آن صورت بهترین کار ارتقا سخت افزاری کامپیوتر شما است. ما در روباه به شما خواهیم گفت که کدام قطعه بیشترین تاثیر را بر روی سرعت کامپیوتر شما خواهد گذاشت.
ارتقا سخت افزاری کامپیوتر
حالا که تصمیم به ارتقا سخت افزار کامپیوتر خود گرفته اید، از کجا باید شروع کنید؟ کدام قطعه بهترین تاثیر را بر روی سرعت کامپیوتر شما خواهد گذاشت و ارتقا کدام قطعه فقط هزینه و وقت شما را تلف خواهد کرد؟
هرچند که باید ارتقا سخت افزاری را بسته به استفاده ای که از کامپیوتر می کنید برنامه ریزی کنید، اما ما اینجا بر اساس مصرف کلی که از کامپیوتر می شود مهمترین ارتقا های سخت افزاری که بهترین تاثیر را بر روی کامپیوتر شما خواهند داشت را معرفی کرده ایم.
۱- ارتقا رم کامپیوتر (RAM)
اضافه کردن رم راحت ترین ارتقایی است که می توانید برای کامپیوتر خود انجام دهید. هزینه آن به نسبت کم است و می توانید این ارتقا را بر روی همه ی کامپیوتر ها (حتی بسیاری از لپ تاپ ها) انجام دهید بدون آنکه نیاز به تخصص و یا دانش خاصی داشته باشید.
اگر تا به حال کامپیوتر خود را باز نکرده اید، ارتقا رم می تواند بهانه خوبی برای این کار باشد. ارتقا رم بلافصله دستگاه هایی که کند شده اند را ارتقا می دهد. برای کارهای سنگین (مانند ویرایش ویدیو و یا بازی) هرچقدر که رم بیشتری داشته باشید بهتر است. حتی برای مصارف معمولی، رم اضافه باعث می شود که برنامه های زیادتری را بتوانید به صورت همزمان اجرا کنید و تب ها (صفحات) بیشتری را به صورت همزمان در مرورگر خود باز داشته باشید.
چقدر رم نیاز است که داشته باشیم؟ ۴ GB در حال حاضر برای اکثر کامپیوتر های معمول می باشد، اما اگر به ۸ GB ارتقا دهید متوجه افزایش سرعت قابل توجهی در کار با کامپیوتر خود خواهید شد. برای کارهای سنگین تر، بهتر است که ۱۶ GB رم داشته باشید.
۲- ارتقا کارت گرافیک (Graphics Card)
ما کارت گرافیک را به عنوان گزینه دوم در لیست معرفی کرده ایم. اما اگر کاربرد اصلی کامپیوتر شما برای بازی کردن است، آن وقت احتمالا این گزینه باید در صدر لیست شما باشد. اگر با کامپیوتر خود بازی و یا کارهای گرافیکی نمی کنید شاید حتی نیازی به ارتقای کارت گرافیک نباشد.
برای صرفه جویی در هزینه، بسیاری از تولید کنندگان کامپیوتر به جای استفاده از کارت گرافیک اختصاصی (Dedicated Graphics) از کارت های گرافیکی اشتراکی بر روی مادربرد (Integrated Graphics) استفاده می کنند. اگر کارت گرافیک شما از نوع اشتراکی است، ارتقا با کارت گرافیک اختصاصی تاثیر بسزایی بر سرعت و کارایی سیستم شما خواهد داشت.
با وجود آنکه توانایی کارت ها گرافیکی اشتراکی رو به بهبود است، هنوز بهترین کارت گرافیک اشتراکی فاصله زیادی از کارت های گرافیک اختصاصی دارد و ارتقا به یک کارت گرافیک اختصاصی خوب باعث افزایش عملکرد بسیار زیادی می شود.
می توانید کاراریی کارت های گرافیک اختصاصی با کارت گرافیک فعلی خود را در gpu.userbenchmark.com چک کنید.
۳- ارتقا هارد دیسک (Hard Disk)
دو دلیل برای ارتقا هارد دیسک وجود دارد: یا نیاز به فضای بیشتر دارید و یا به دنبال افزایش سرعت کامپیوتر خود هستید.
اگر هر کاری کرده اید که فضای خالی هارد دیسک خود را افزایش دهید و هنوز با کمبود فضا مواجه هستید، بهتر است که هارد خود را با یک هارد ظرفیت بالا عوض کنید. هارد دیسک پر نه تنها دخیره کردن داده ها و اطلاعات جدید را سخت می کند، بلکه بر عملکرد کامپیوتر نیز تاثیر منفی می گذارد. حداقل سعی کنید ۱۰ GB فضای خالی را برای مصرف سیستم عامل آزاد نگه دارید.
همچنین در ارتقا خود سعی کنید از هارد دیسک با سرعت بالاتر استفاده کنید. اگر در حال حاضر هارد شما از نوع ۵۴۰۰ RPM می باشد، ارتقا به هارد ۷۲۰۰ RPM افزایش سرعت خوبی را به شما می دهد.
اما سریعترین گزینه استفاده از هارد های SSD و یا Solid State Drive می باشد. این نوع هارد ها از حافظه فلش به جای دیسک گردان استفاده می کنند و چندین برابر هارد دیسک های متداول سرعت دارند. البته قابل اطمینان تر نیز هستند و خرابی کمتری دارند.
به طور متوسط، یک هارد ۵۴۰۰ RPM می تواند تا ۱۰۰ MBps، هارد ۷۲۰۰ RPM تا ۱۵۰ MBps، و یک هارد SSD تا بیش از ۵۰۰ MBps سرعت داشته باشند. مدل های جدید هارد SSD حتی از این سرعت نیز فراتر می روند. تنها مشکل هارد های SSD آن است که معمولا ظرفیت پایین تری دارند و گرانتر از هارد دیسک های معمولی هستند.
یک هارد سریعتر باعث می شود که ویندوز سریعتر بالا بیاید، برنامه های سریعتر اجرا شوند، بازی های سریعتر باز شوند، و برنامه هایی که از فایل های بزرگ استفاده می کنند (مانند ویرایش ویدیو و یا ویرایش عکس ها با فرمت RAW) سریعتر اجرا شوند.
اگر فضای کم هارد های SSD برای شما مشکل ساز است، می توانید از هارد های هیبریدی استفاده کنید که تلفیقی از هارد های SSD و هارد دیسک های معمولی است. این گونه هارد ها فضای فلش کوچک تری دارند (که فایل هایی که زیاد با آن ها سر و کار دارید در آن جا ذخیره می شود) و یک هارد دیسک معمولی نیز دارند که فضای زیادی را برای ذخیره فایل های بزرگ در اختیار شما می گذارد.
۴- ارتقا پردازنده (Processor)
ارتقا پردازنده کامپیوتر از تمام مطالبی که تا به حال معرفی کردیم سخت تر است. نه تنها از نظر نصب سخت تر است، بلکه یکی از گران ترین قطعه ها برای ارتقا است و معمولا باید به مشکلات تطابق پردازنده با مادربرد نیز توجه کرد.
البته مشکل تطابق قطعه برای ارتقا های دیگر نیز وجود دارد اما خیلی راحت تر حل می شود. مهمترین نکته ای که برای ارتفا پردازنده باید به آن توجه کرد آن است که لزوما با ارتقا آن، کارایی کامپیوتر افزایش پیدا نمی کند.
تست های موجود در سایت cpubenchmark.net به شما کمک می کند تا کارایی پردازنده های مختلف را با یکدیگر مقایسه کنید. در کل این تست ها نشان می دهند که ارتقا های جزئی پردازنده تاثیرات چندانی نخواهد داشت. تست های دیگر نیز نشان می دهند که کارایی پردازنده تا حد زیادی به نرم افزار های نصب شده بر روی کامپیوتر شما ربط دارد.
ارتقا پردازنده تنها زمانی ارزش دارد که به یک پردازنده چند رده بالاتر ارتقا بدهید. البته این نوع ارتقا گران خواهد بود و ممکن است مجبور شوید که مادر برد کامپیوتر را به خاطر این ارتقا عوض کنید (و این ممکن است باعث شود که مجبور به خرید رم جدید بشوید). حتی اگر مادربرد شما با پردازنده جدید سازگار باشد ممکن است نیاز به آپدیت بایوس (BIOS) داشته باشید تا بدون مشکل با آن کار کند. تمامی این ها می تواند وقت گیر و دردسر ساز باشند به همین خاطر حتما قبل از خرید پردازنده جدید این مسائل را بررسی کنید.
در کل اگر کندی سیستم شما از پردازنده است شاید بهتر باشد از نوع یک سیستم جدید بخرید.
۵- نرم افزار (Software)
به احتمال زیاد خیلی از برنامه های نصب شده بر روی کامپیوتر شما به صورت خودکار بروز می شوند. اگر اینچنین نیست بهتر است که خودتان آن ها را بروز نگه دارید.
در اکثر موارد بروز کردن برنامه برای افزایش سرعت سیستم کار مناسبی است، اما نه همیشه. برنامه های از سیستم زیر برای شماره نسخه خود استفاده می کنند:
بازبینی . جزئی . بزرگ
برای مثال اگر آپدیتی به صورت ۰.۰.۱ است، می توان نتیجه گرفت که احتمالا چند باگ (bug) در آن رفع شده است. اگر به صورت ۰.۱.۰ باشد، می توان این برداشت را کرد که بروز رسانی شامل بهینه سازی و افزایش چند امکان به برنامه می باشد. آپدیت های از نوع بازبینی (مورد اول) و جزئی (مورد دوم) مفید هستند و پیشنهاد ما در روباه آن است که آن ها را بلافاصله نصب کنید.
اما آپدیت های بزرگ – که شماره نسخه عوض می شود – مسئله دیگری است. تقریبا می توان گفت که نسخه های جدید برنامه ها برای اجرا شدن نیاز به کامپیوتر قوی تر دارند و نسبت به نسخه قبلی منابع بیشتری از کامپیوتر مصرف می کنند، پس اگر سیستمی که دارید با نسخه قبلی هم روان کار نمی کرد، بهتر است که اول مشکل سخت افزاری را حل کنید.
این مطلب در رابطه با سیستم عامل ها هم درست است. یعنی بروز رسانی های جزئی برای کارایی و امنیت ضروری هستند، اما ارتقا به سیستم عامل جدید نه. سیستم عامل هایی که جدید عرضه می شوند معمولا باگ (Bug) دارند و ممکن است سرعت کامپیوتر شما را کند کنند.
اگر کامپیوتر شما با سیستم عامل فعلی خود مشکلی ندارد، بهتر است در ارتقا آن به نسخه بالاتر دست نگه دارید تا مطمئن شوید نسخه ای که عرضه می شود تا حد ممکن عاری از باگ است.
دیگر قطعات
مادربرد جز سخت ترین ارتقا ها است زیرا تمام قطعات کامپیوتر به آن متصل است. تنها زمانی باید به ارتقا آن فکر کرد که تصمیم به ارتقا پردازنده گرفته اید که با مادربرد فعلیتان سازگار نیست. به تنهایی ارتقا مادربرد افزایش سرعتی را در پی نخواهد داشت.
قطعات دیگری نیز هست که می توان به آن ها فکر کرد.
برای مثال یک عکاس حرفه ای از داشتن مانیتور بهتر، بیشتر منفعت می برد تا کاری کند که فوتوشاپ کمی سریعتر اجرا شود. همچنین یک برنامه نویس احتمالا با داشتن مانیتور دوم و نصب آن کارایی بیشتری خواهد داشت، و یک نویسنده با داشتن کیبرد خوب بسیار بهتر می تواند کارش را انجام دهد.
به جای تمرکز صرف بر روی سرعت، به این فکر کنید که این ارتقا چگونه می تواند تجربه کار کردن شما به کامپیوتر را افزایش دهد. سرعت مهم است، اما تنها چیزی که اهمیت دارد نیست.
آیا با ارتقا سخت افزار معجزه اتفاق می افتد؟
خب، پس تا اینجا رم، هارد SSD و کارت گرافیک مهمترین قطعاتی است که باید ارتقا داد. با ارتقا این قطعات شما باید افزایش سرعت را در سیستم خود حس کنید. ولی انتظار معجزه نداشته باشید. همیشه در هر سیستمی قطعه ای وجود خواهد داشت که سرعت کلی سیستم شما را محدود خواهد کرد. به محض اینکه آن قطعه را ارتقا دهید، یک قطعه ی دیگر جای آن را به عنوان محدود کننده سرعت کامپیوتر شما خواهد گرفت. با گذشت زمان از خرید کامپیوتر خود باید همیشه این نکته را در نظر بگیرید که آیا بهتر است آن را ارتقا دهید و یا یک سیستم جدید بخرید. اگر تصمیم به ارتقا داشتید، این مقاله می تواند کمک بزرگی به انتخاب قطعه برای ارتقا به شما بکند.
